VARİS SADECE BACAKLARINIZI DEĞİL,
TÜM HAYATINIZI ETKİLER
Bacak Venleri Nasıl Çalışır?
Venöz Yetersizlik Nedir?
Varis Nedir?
Görsel Belirtiler
• Hastalığın ilk belirtisi, bacak dokuları arasında hasta venlerden sıvı kaçışı olup gün içinde artan karakterde ayaktan bileğe ve diz altına doğru çizme gibi uzanan ödem’dir (şişlik).
•Ardından bir örümcek veya ağaç kökü gibi, koyu bir orta noktadan etrafa uzanan kırmızı, mavi, mor renkli spider venler veya telanjiektaziler (1-2 mm çapında ince kılcal damarlar) belirir.
•Tedavisiz geçen süre içinde bu venlerin sayıları ve çapları artarken renkleri değişir ve mavi yeşil renklerde görülen retiküler venler (3-4 mm çapında damarlar) gelişir.
•Sonuçta, cilt altında fındık ve spagetti makarna gibi gözüken venöz pakeler ( 5 mm’den geniş venler) ortaya çıkar.
Konfor Bozukluğu
İleri Dönem / Yaşamsal Belirtiler
Ayak bileklerinde oluşan yoğun kaşıntı, cilt altında kanama ve kahverengiye çalan renk değişikliği hastalığın ileri döneme ulaştığını gösterir. Bu dönem sonrasında bacakta 3-4 ayda zorlukla iyileşecek yaralar (ülser) oluşabilir.
Beliren aşırı kıvrımlı ve geniş damarların içinde kanın akış hızı da düşeceğinden, damar içinde pıhtı oluşup yüzeyel tromboflebit veya derin venöz tromboz gelişebilir.
Derin venlerde oluşan pıhtı yerinden kopup akciğerlere gidebilir. Bu durumda ortaya çıkan Akciğer Embolisi (Pulmoner Emboli) tablosu ciddi yaşamsal tehdit oluşturabilir.
TANI YÖNTEMLERİ
Venöz yetersizlik bir damar hastalığı olması nedeniyle mutlaka bir kalp- damar cerrahisi uzmanı tarafından ilk muayene yapılmalıdır. Hastaya izlenecek yol hakkında bilgi verilmelidir.
• Hastalığın hangi venleri, hangi ven kapakçıklarını ve ne düzeyde etkilediğini görmek amacıyla bacak Venöz Doppler ultrason incelemesi ( Dupleks Testi) yapılmalıdır.
• Venöz yetersizliğinin şiddeti anlaşıldıktan sonra alanında uzman cerrah tarafından tedaviye geçilmelidir.
• Bacak Doppler ultrason incelemesi yapılmamış hastalara basit veya kapsamlı hiçbir tedavi uygulanmamalıdır.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
• Basınçlı çorapların sürekli giyilmesi halinde bazı yakınma ve belirtiler geçici olarak baskılanabilir, hastalığın seyri yavaşlatılabilir.
• Lazer tedavisinin yüzde ve vücutta sağlayabildiği başarı oranı, bacaklardaki ince kılcal varisler için daha düşüktür. Özellikle güzellik merkezlerinde doktor kontrolünde yapılmayan veya 2 mm’den daha kalın damarlara yapılan yüzeysel lazer tedavileri sonucunda kalıcı yanık izleri görülebilmektedir.
• Çok ileri düzeyde ve derin venlerin tutulduğu venöz yetersizlik durumlarında kullanılan bazı ilaçlar var olan hastalığı düzeltmez, sadece hastanın acısını, yakınmalarını hafifletebilir.
• Klasik cerrahi tedavi: Anestezi altında, kasık ve diz altına kesiler yapıldıktan sonra kapakçıkları kaçıran venin çıkartılması veya bağlanmasıdır. Bacakta kalıcı his kaybı, morluk ve hastalığın beş yıllık bir süre içinde %40-70’e ulaşan oranda nüksetmesi gibi olumsuz sonuçları vardır.
Modern Tedavi Yöntemleri
Yüzeyel Köpük Skleroterapi
Damar büzüştürücü (Polidocanol – Aethoxysklerol) ilacın karbondioksit ve oksijen ile karıştırılması sayesinde elde edilen köpüklü sıvının hasta venler içine çok ince iğneler yardımıyla enjekte edilmesidir. Skleroterapi uygulanan hastaların %80’inde başarılı sonuç alınmaktadır.
Ambulatuvar Flebektomi
Çıkartılacak spagetti makarna görünümlü damarlar önce işaretlenir. Ardından, lokal anestezi altında 1 mm’lik küçük kesiler içinden hasta damar, tığ benzeri bir alet yardımıyla çıkartılır. Kesinin dikiş gerektirmemesi yüzünden kozmetik iyileşme çok hızlı gerçekleşir. Tedavi sonrasında normal günlük yaşantıya hemen geri dönülür.
Endovenöz Trunkal Ablasyon
Varis tedavisindeki en son yenilikler arasında, Endovenöz Trunkal Ablasyon sayılabilir. Günümüzde klasik varis ameliyat yöntemi tarihe karışmış, yerini beş yıllık başarı oranı %86’ya ulaşan bu yeni girişim almıştır.
Doppler Altında Kimyasal Ablasyon/Blokaj
Kimyasal Blokaj Doppler görüntüleme altında, polinik şartlarında ve yaklaşık 15 dakikada gerçekleşmektedir. Doppler Altında Kimyasal Ablasyon/Blokaj, E.V.T.A yapılan hastalarda bu girişimden 7 gün sonra, ilerki kontrol dönemlerinde de gerekli görülen her aşamada yapılabilmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
•Tedavi günü bol sıvı alınmalı ve hareket edilmelidir.
•Tedavi akşamı hafif ağrı yakınması olursa, içinde parasetamol bulunan bir ilaç alınabilir. Antienflamatuvar maddeler içeren ilaçlar tedaviden 48 saat önce ve 48 saat sonrasına dek alınmamalıdır.
•Tam iyileşme gerçekleşene kadar tedavi yapılan bölge eskisinden kötü gözükebilir. Bu görüntü damarın ve venin içindeki demirin emilmesi ile ortadan kalkacaktır. Süreç kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve hızlandırmak için bazı jeller önerilebilir. Morluk saptanan alanlara buzla masaj yapılabilir.
•Güneş banyolarından, sauna ve farklı amaçtaki yüzeyel lazer tedavilerinden ve zorlu egzersizlerden 2 hafta kaçınmalıdır. Yaklaşık 3 ay süreyle ağırlık kaldırılmamalıdır.
•Beklenmedik herhangi bir belirtiyle karşılaşıldığında veya tedaviyle ilgili olarak bir sorun olduğunda hemen doktora danışılmalıdır.
Venler sıcakta genişleyecek ve yakınmalar artacaktır. Bu nedenle, yaz ayları kozmetik ve tıbbi yönden en kötü hissedilecek aylardır. Modern varis tedavilerinin hemen hiçbirinde yaz veya kış aylarında yapılmasının sonucu etkileme yönünden bir fark yoktur. Sadece, girişim sonrasında en az 2 gün basınçlı çorap giyilmeli ve ciltteki renk değişiklikleri tamamen geçene kadar güneş banyolarından kaçınılmalıdır.
Tedavi yapılmayan süre uzadıkça içerisinde venöz yetersizliğin şiddeti artacak, kozmetik bozukluk yanında bacaklarda şişme, kramp, yanma ve ağrı yakınmaları belirecek ve şiddetlenecektir. Geniş çaplı varisler için de pıhtı oluşumu ve bunlara bağlı olarak akciğer embolisi yanında ayak bileği düzeyinde aylarca iyileşmeyen yaraların oluşma riski artacaktır.
Özel sağlık sigorta şirketlerinin hemen tümü tıbbı tedavi amaçlı olarak yapılan güncel varis tedavilerini karşılamakta, kozmetik amaç olarak nitelendirdikleri kılcal varis tedavilerini üstlenmemektedir. Sigorta şirketleri ödeme onayı öncesinde mutlaka ayrıntılı fizik muayene ve Doppler raporu istemektedir.
Ortadan kaldırılan ven her şeyden önce sağlıksız olduğundan vücudumuza yarar yerine zarar vermektedir. Venöz yetersizliği olan venlerin modern yöntemlerden herhangi biriyle kapatılması/çıkartılması hiçbir soruna yol açmaz. Her şeyden önemlisi, kanı kalbe ulaştıran anayola yani bacağın en iç kısımlarında yer alan derin venlere ise dokunulmamaktadır. Bacaklarda çok sayıda ven olduğundan, tedavi sonucunda yok edilen hasta venlerin yapmaya çalıştıkları görevi sağlıklı, kapakçıkları iyi işlev gören venler üstlenecektir. Koroner by-pass ameliyatında kullanmak üzere damar arandığında, hasta bacak veni cerrahın tercihi olmayacaktır.